Het is waarschijnlijk al lang geen verrassing meer, maar ik houd van boeken waarin het goede en het kwade niet zo makkelijk aan te wijzen zijn. In mijn verhalen hebben de meeste personages eerbare motieven, al is de tegenstander daar niet zo van overtuigd als ik dat ben. Ik zie dat iedereen zijn eigen redenen heeft om de wereld te redden. Niemand handelt vanuit de drang om de wereld totaal te vernietigen. Nou ja, behalve Jakob. Al heeft hij daar ook wel een goede reden voor.
Sinds ik ben begonnen met het schrijven van de Vertellingen van de Ondergang merk ik dat mijn verhalen steeds grimmiger worden. Veel van wat er was, wordt verwoest. Dat geldt niet alleen voor gebouwen en steden, maar ook voor vriendschappen en soms zelfs idealen. Ik moet bekennen dat ik daar heel erg van geniet. Jaja, zo sadistisch ben ik wel.
Maar waar komt die fascinatie toch vandaan?
In 2019 was ik bij de Worldcon in Dublin. De Worldcon is een vijfdaagse conventie op het gebied van fantasy en science fiction. Het programma zit bomvol met panels, interviews, voorleessessies, lezingen, etc. Het is een geweldige plek om kennis op te doen, gelijkgestemden van over de hele wereld te treffen en jezelf als schrijver te presenteren. Ik werd ingedeeld bij onder andere het panel “Introduction to grimdark”.
In Nederland is dat subgenre niet zo bekend, al zijn de boeken die eronder vallen zeker niet ongelezen. Om me voor te bereiden las ik boeken van de twee meest grimmige auteurs die ik ken: Joe Abercrombie en Mark Lawrence. Ik wist, na het lezen van recensies en gesprekjes met andere lezers niet zo goed wat ik kon verwachten. Hoe duister is duister? Gaat het echt over van de ene vreselijke situatie op de andere? Druipt het bloed echt van iedere pagina en is geen enkele vrouw veilig? Vooral tegen Prins der Wrake van Mark Lawrence zag ik op. Alles wat ik daar over las, waarschuwde me dat dit boek heel erg ver ging.
En dat ging het ook. Alle grofheid komt voorbij, maar gelukkig niet altijd in álle details. Er vloeit veel bloed. Soms zelfs zoveel, dat het bijna lachwekkend wordt. Maar het verhaal boeide me enorm. Ik voelde een enorme aantrekkingskracht tot Jorg. Hij is geen held, verre van, maar een méns. Zijn doel is misschien niet juist (en misschien ook wel), maar diep persoonlijk en invoelbaar. Hij is gevaarlijk, maar gelaagd.
En daar ligt voor mij de aantrekkingskracht. Eén van de redenen waarom ik schrijf, is om de wreedheid in de wereld beter te begrijpen. Ik ben zelf iemand die de vrede wil bewaken en het liefst wil dat iedereen het goed heeft. Toch zie ik om me heen mensen die dat niet willen en alleen vanuit zichzelf redeneren of strenge condities verbinden aan de hulp die ze willen bieden. Dat probeer ik te begrijpen. Mijn verhalen helpen me om die kant van de mensheid te onderzoeken. Dat lukt niet in een wereld die zwart-wit is. In een wereld die goed is met de antagonist die een pure schurk is, ontbreekt niet alleen een interessant conflict, maar ook de voedingsbodem voor gelaagdheid.
Maar ik heb in mijn eigen verhalen wel een grens. Ik houd van het beschrijven van de duisternis, maar ik geniet niet van het schrijven van een verhaal dat uitzichtloos is. Een kenmerk van het grimdark subgenre is dat alle hoop verloren lijkt. Aan het einde van het verhaal is wel een stukje opgelost, maar niet alles. Het is nog maar de vraag of het dan beter is dan aan het begin van het verhaal.
Ik reserveer meer plek voor hoop. Mijn personages willen beter. De grimmige sfeer is meer een decor waartegen de positieve dingen als vriendschap, opoffering voor iets dat groter is dan jezelf en vechtlust beter afsteken. Uiteindelijk blijkt dat mijn personages tot meer in staat zijn dan ze dachten.
Daar gaat voor mij iets troostends van uit. Sommige lezers worden getroost door verhalen waarin te midden van alle verschrikkingen een personage opstaat dat onschuldig en puur is. Onaangetast door het duister. Voor mij is het juist een troost dat iederéén invloed kan uitoefenen op een situatie. Het is nooit te laat om tot inkeer te komen… Het maakt niet uit welke weg je hebt genomen… We kunnen allemaal het verschil maken.
Mijn verhalen laten niet zien dat de wereld een verrotte plek is, maar juist dat iedereen iets goeds in zich heeft.
Nieuwsgierig geworden? Je vindt mijn boeken hier.
Blind, deel 4 van de Vertellingen van de Ondergang, verschijnt september 2020.
